|
|
NAUČNOTEHNIČKE INFORMACIJE Vojnotehnički institut Beograd |
||||
|
ćirilica |
eglish |
francia |
|||
|
|
LIVENI TERMOBARIČNI PBX EKSPLOZIVI
Danica Simić
Izvod: Liveni termobarični PBX eksplozivi (Plastic Bonded eXplosives, polymer-bonded explosives) predstavljaju grupu eksplozivnih smeša nove generacije, višekomponentnog sastava, velike mogućnosti primene - posebno su efikasni za oštećenja ''mekih'' meta (bunkera, tunela, zgrada, utvrđenja) i za onesposobljavanje neprijateljske žive sile, za antiterorističku borbu, za podvodnu primenu itd. Termobarični eksplozivi predstavljaju eksplozivne sastave izraženijeg termičkog i blast efekta nego što je slučaj kod konvencionalnih eksploziva. Kako su liveni termobarični eksplozivi u osnovi kompoziti na bazi polimernog veziva, kristalnog visokobrizantnog eksploziva, metalnog goriva i oksidansa, oni pripadaju grupi tzv. PBX eksploziva, a namenjeni su za laboraciju neosetljive municije - IM (Insensitive Munitions). S obzirom na trend smanjenja osetljivosti municije, istraživanja u oblasti PBX eksploziva su aktuelna širom sveta, a već nekoliko godina i u našoj zemlji. Bitno svojstvo termobaričnih livenih eksploziva je intenzitet njihovog termobaričnog efekta, koji se ispoljava povećanim pritiskom i oslobođenom toplotom u okolini mesta detonacije. Ovaj rad predstavlja pregled razvoja livenih termobaričnih PBX eksploziva u svetu i u našoj zemlji do sada, kao i pregled metoda korišćenih za kvantifikaciju termobaričnog efekta primenom različitih načina merenja termalnog dejstva i parametara udarnog talasa u vazduhu. Dat je pregled sirovina koje se najčešće koriste za izradu različitih sastava livenih termobaričnih PBX eksploziva u svetu i kod nas. Istaknut je značaj i funkcija pojedinih komponenata (pored kristalnog eksploziva i polimernog veziva, napravljen je poseban osvrt na metalnu gorivu komponentu i oksidans). Takođe, prikazani su i rezultati dosadašnjih ispitivanja na termobaričnim eksplozivnim sastavima razvijenim u Vojnotehničkom institutu (VTI) tokom višegodišnjeg rada na istraživačkim i razvojnim zadacima. Ključne reči: liveni eksplozivi, PBX eksplozivi, termobarični eksplozivi, osetljivost eksploziva, termobarični efekat, blast efekat, toplotni efekti, udarni talas.
Ključne reči: zaštitna oprema, zaštitna odeća, NHB zaštita, zaštita ljudstva, fiziologija, uticaj temperature, visoke temperature, toplotni stres, hlađenje, mikroklima, eksperimentalni rezultati.
|
