PODACI O NAORUŽANJU Godina  XXIII 2001 Sveska   131     VOĐENE BOMBE    Mitar Konjević       VOJNOTEHNIČKI   INSTITUT

 

U V O D

 

Polazeći od stava većine svetskih vojnih teoretičara da u uslovima vođenja borbenih dejstava primenom savremenog naoružanja, vođene avio bombe predstavljaju praktično najbolje ubojno sredstvo, dovoljno precizno, za dejstva po ciljevima malih dimenzija koji su razbacani po velikoj površini kopna i vode (mostovi, oklopna tehnika, saobraćajna čvorišta, komandna mesta, aerodromi, grupacije i položaji borbenih jedinica, artiljerijski i PVO sistemi, brodovi, podmornice na mestima baziranja i sl.), SAD je 1963. godine otpočela njihov razvoj.

Posle SAD ubrzo se u razvoj i proizvodnju ovih vazduhoplovno ubojnih sredstava uključuje i mali broj tehničko-tehnološki i ekonomski razvijenih zemalja. Razvoj sistema vođenih bombi, je išao po pravilu od TV vođenih, preko termovizijski i laserski vođenih bombi pa do bombi sa kombinovanim sistemima vođenja. (INS/GPS) i/ili INS i GPS sa nekom od predhodno pobrojanih sistema vođenja

Pregled faktografskih podataka o vođenim bombama objavljuje se prvi put.

Uzroci što do sada nije došlo do objavljivanja ovakvog pregleda su vezani za nedostatak podataka u dostupnoj literaturi, jer se mali broj zemalja bavi razvojem i proizvodnjom vođenih bombi i podaci se dobro čuvaju, a sem toga vođene bombe predstavljaju praktično novo vazduhoplovno ubojno sredstvo (prvi put upotrebljeno 1969. god. u ratu u Vijetnamu).

Pod vođenim bombama u ovom Pregledu podrazumevaju se sve bombe koje se lansiraju (odbacuju) sa vazduhoplova na ciljeve koji se nalaze na kopnu ili vodi i posle lansiranja su na putanji vođene do cilja nekim od sistema vođenja ili njihovom kombinacijom.

Na kraju Pregleda dati su podaci o vazduhoplovnim ubojnim sredstvima (AGM-123 i AGM-130) koje se mogu svrstati u rakete vazduh-zemlja kao i u raketizirane vođene bombe i vazduhoplovno ubojno sredstvo sa oznakom JSOW-154 koje se još svrstava u univerzalno oružje za dejstvo sa distance.

Tabelarni pregled vođenih bombi obuhvata do sada sve poznate razvijene sisteme vođenih bombi koji su dati sa osnovnim karakteristikama i koji su poređani po zemljama proizvođačima.

Svi navedeni podaci o vođenim bombama bazirani su na podacima iz otvorene literature, date na kraju publikacije i kao takve ih treba prihvatiti.